ترجمه تخصصی ادبیات

یاس و سرخوردگی از حالت های روانی است که میتواند در برهه ای از زندگی یا تمامی آن، تفکرات یک شخص را تحت تاثیر خود قرار دهد. منشاء یاس را هم در اندیشه های فلسفی و هم در ناهنجاری های جامعه می توان جستجو کرد. اخوان ثالث از شعرای معاصر ایران است که بیشترین بسامد یاس را میتوان در آثار او مشاهده کرد. این مقاله ثابت شده است که سرخوردگی های این شاعر را عموما مباحث اجتماعی تشکیل میدهد. اخوان ثابت به سبب دید عمیقی که نسبت به اطراف خود داشت، خود را در دنیایی پر از کاستی ها میدید. این درک از جامعه سبب شده بود که دنیایی را که شاعر به تصویر میکشید دنیایی سیاه و آکنده از دلسردی باشد. جامعه ی فرا روی شاعر، تمامی اندیشمندان را وادار به سکومت و انزوا کرده بود. علاوه بر آن، دروغ، نفاق و چاپلوسی عرصه را بر ازادگان تنگ میکرد. شاعر خود را در دنیای میدید که فقر بر آن سایه افکنده بود. همه ی آنچه که در مقابل دیدگاه اخوان قرار داشت، نوعی احساس پوچ انگاری در او به وجود آورد که در تمامی آثارش آشکار است.

Repression and despair are psychological states that may emerge at specific stages or throughout the life and affect one’s thoughts. The root of hopelessness can be found in philosophical thoughts and disorders in the society. Disappointment in Akhavan’s poems (the Iranian contemporary poet) is frequent and more than that of other contemporary poems. It is proved here that repressions of the poet are mostly limited to social matters. Because of the deep insight into his environment, the poet finds himself in a world full of imperfections and shortages. This perception of the society creates a dark and despondent world for the poet. In the society, as seen by the poet, the thinkers have become voiceless and been pushed into seclusion. Moreover, falsehood, hypocrisy, and flattery have encircled the free people and the poet finds himself in a world under the shadow of poverty. Akhavan’s perspective gives him a sense of absurdity, which is clearly reflected in his works.

در این مقاله فصل دوم از کتاب جامع بهادرخانی با موضوع نورشناسی برای شرح و نقد برگزیده شده است. سوال مبنایی این مقاله بررسي ميزان اثرپذيري نورشناسي جامع بهادرخانی از مكاتب قديم و جديد است. فرضیه اصلی این است که جامع بهادرخاني با وجود تمام پیشرفت‌های حاصل شده در نورشناسی جدید، همچنان بر اساس متون نورشناسي هندسي دوره يوناني و دوره اسلامي موجود در زمان خود به نورشناسي مي‌نگرد و پافراتر از رياضيات اقليدسی نمي‌گذارد. این در حالی است که بر اساس مصادیقی از روابط هندسی و آخرین اکتشافات نجومی که جونپوری در کتاب خود بدان اشاره می‌کند، احتمالا او از آخرين تحولات نورشناسي هندسي جديد زمان خود نیز مطلع بوده است. حال بر اساس این فرضیه اصلی، فرضیه‌ دیگری نیز به ذهن خطور می‌کند و آن اینکه: نورشناسي به طور خاص و ریاضی به طور عام شامل حساب، هندسه، نجوم و نورشناسی، در قرن نوزده ميلادي شبه قاره بيشتر جنبه هندسي داشته و از عمق فلسفي بي‌بهره بوده است.

The present article discusses and criticizes chapter two of Bahadorkhani Comprehensive Book on extramission. The basic question of the study is the extent to which the new book of the author is under influence of his old book of comprehensive extramission. The main hypothesis is that despite all scientific advances in new extramission, Bahadorkhani’s Comprehensive Book still relies on extramission theory of ancient Greece and his Islamic era and does not step beyond Euclidean mathematics. It is notableو based on the instances of geometric relationships and the lasted astronomical discoveries brought in Jonpouri’s bookو that Bahadorkhani probably was aware of the latest advances in new geometric extramission. Following this hypothesis led us to another one that states, extramission specifically and mathematics that cover arithmetic, astronomy, and extramission had a strong geometric aspect in the India of 19th century without deep philosophical aspects.

در بررسی تاریخ علوم دوره اسلامی به رویکردی خاص در آثار برخی از دانشمندان دوره¬ی اسلامی، همچون رازی، ابن¬هیثم، بیرونی و خازنی برمی¬خوریم که شباهت¬هایی هرچند اندک با تجربه¬گرایی مدرن دارد. این افراد که در دوره کوتاهی به فاصله 300 سال از نیمه¬ی قرن سوم تا نیمه¬ی قرن ششم هجری و تقریبا همزمان با عصر طلاییِ تمدن اسلامی می¬زیستند، غالبا در آثار خود به نقد آثار پیشینیان و به¬ویژه ارسطو پرداخته و در صورت عدم همخوانی نظراتِ پیشینیان با تجربیات آنان، از رد این نظرات ابایی نداشتند. در این پژوهش روش علمی متفاوت این دانشمندان با سیر کلی جریان علم در تمدن اسلامی، «رویکرد تجربی» خوانده می¬شود. «رویکردِ تجربی» متفاوت با «تجربه¬گرایی» و به معنای نگاهی خاص در فعالیت¬های علمی در نظر گرفته شده که می¬توان پیشینه آن را با کمی اغماض تا دوره یونانی بسط داد. این رویکرد را می¬توان به معنای استفاده از مشاهده و تجربه¬ی شخصی (در برابر پیروی کورکورانه از یک نظام عقلیِ به¬هم-پیوسته)، آزمایش (در برابر مشاهده¬ی غیرفعال) و استقراء (در برابر قیاس) در فعالیت¬های علمی تعریف کرد. گفتنی است که اتخاذ این رویکرد در فعالیت¬های علمی منافاتی با پیروی از برخی پارادایم¬های نظامِ ارسطویی و حتی اعتقاد به متافیزیک ندارد. رویکرد تجربی، با تعریفی که از آن ارائه شد، به زعم نگارنده یک جریان نسبتاً مغفول و ناشناخته در تاریخ علوم دوره اسلامی است و دانشمندان دارای رویکرد مذکور نیز آن¬گونه که واقعا می¬اندیشیدند¬ و به جهان نگاه می¬کردند، شناخته نشده¬اند. در این پژوهش علاوه بر بررسی تاریخی رویکرد تجربی در تمدن اسلامی و تبیین اصول و روش¬های آن، نگارنده بر آن است که با انتخاب بیرونی به عنوان نماینده دانشمندان دارای رویکرد تجربی، و بررسی آثار وی «از نگاه خودش»، کیفیت رویکردِ تجربی را در آثار و جایگاه «تجربه»، «عقل» و «ایمان» را در ساختار تفکر او مشخص نماید

Surveys of the history of Islamic science highlight a specific approach in the works of some Islamic scholars like Al-Razi, Ibn Al-Haisam, Al-Biruni, and Al-Khazani, which has common features, although a few, with modern empiricism. These scholars lived during the golden age of Islamic civilization between the mid-3rd and mid-6th centuries A.H. (300 years). Their works are featured with criticizing works of the scholars of the past like Aristotle and they would not hesitated rejecting the ideas that were not consistent with their experiences. This scientific method of these scholars, which is different from the mainstream scientific works of the Islamic civilization, in present paper is called “empirical approach”. Empirical approach is different from empiricism and refers to following a specific point of view in scientific endeavors. Regardless of some doubts, the roots of this approach can be traced back to ancient Greece. The approach implies using personal observations and experiences (in contrast to following an integrated and continuous rational system), experimentation (in contrast to passive observation), and induction (in contrast to deduction) in academic works. Notable is that adopting this approach in scientific activities is not in conflict with following some of Aristotle’s paradigms or even believe in metaphysics. Empirical approach, given the definition and from the authors’ point of view, is a relatively neglected and unknown approach in the history of science of Islamic era. Consequently, the scientists who followed this approach in their works are not known with their ways of thinking and observing the universe. In addition to surveying historical approach in Islamic civilization and elaborating on the principles and methods, the author (from his point of view) tries to examine the works of Birouni, as representative of empirical approach scientists, and uncover the quality of empirical approach in his works and role of experience, reason, and faith in Birounit’s though framework.

ویکتور سرج نویسنده و رمان نویس کمونیست روسی بود که از پدر و مادری ضد تزار در بروکسل در تبعید چشم به جهان گشود. او در فقر بزرگ شد، به سبب محرومیت پدرش از تحصیل تحت نظام کاپیتالیزم هرگز به مدرسه نرفت. او با کمک پدرش توانست با سواد شده و بر میزان مطالعاتش بیفزاید. در دوران نوجوانی، پس از ملحق شدن به حزب سوسیالیست بلژیک، دریافت که این حزب کاملا اصلاح طلب است و به سرعت رویکردش را به سمت آنارشیسم تغییر داد. کمی قبل از آنکه از بلژیک در سال 1909 تبعید شود (به دلایل سیاسی) شروع به نوشتن متون آنارشیستی متعددی نمود. با رفتن به پاریس کار چاپ و نشر را یاد گرفت که به او کمک نمود حتی تا پایان عمرش از این مسیر تا حدودی امرار معاش کند. سرج که در پاریس شدیدا با جامعه ی آنارشیسست پویای آن دمخور شده بود ،رویکردی کاملا نقادانه نسبت به آنارشیسم استثمارگر بی مسئولیت حاکم در آن زمان و همچنین وسواس هایش نسبت به گیاهخواری و دیگر محدودیت های رژیم غذایی که در آن زمان فرانسه حاکم بود را مطرح کرد.

Russian communist writer and novelist, he was born in Brussels to two anti-czarists in exile. He grew up in poverty, never attending school due to his father's disdain of education under capitalism. Taught by his father, he educated himself to a considerable extent through reading widely. First joining the Belgian Socialist Party in his teens, he found it too reformist and quickly became oriented towards anarchism. Starting shortly before he was expelled from Belgium in 1909 (for political reasons), he started writing for various anarchist publications. Moving to Paris, he learned the printing trade, which he worked in at various times throughout his later life. Immersing himself in the lively anarchist community in Paris at the time, Serge soon became critical of the reckless "bandit" anarchism of many at the time, as well as their obsession with vegetarianism and other dietary limitations.

امام سعد الملک رشیدالدین محمدبن محمد عبدالجلیل، معروف به رشید وطواط، از شاعران مشهور قرن ششم و از جمله شاعران کلاسیک ادب فارسی است که به استفاده از صنایع بدیعی در اشعار خود شهرت دارد و دانش خود در زمینه صنایع بدیعی و موسیقی را جهت قوت بخشیدن به ساختار اشعار خویش به کار گرفته است؛ چنانکه این امر، یکی از وجوه بارز اشعار وی به شمار می¬رود. با توجه به اینکه وطواط در زمینه عروض و موسیقی شعری(حدائق السحر) نیز آثاری را خلق نموده است، این جستار می¬کوشد با تکیه بر کاربرد عناصر موسیقایی در همه شؤون زبانی، از جمله دستگاه آوایی، عناصر و الگوهای واژگانی، روابط نحوی، ساختار سخن، ساختِ بلاغی که در ایجاد سبکی نوین سهم بسزایی دارند به بررسی زیباشناختی جنبه¬های مختلف موسیقی در سروده¬های وطواط بپردازد و به این سوال پاسخ دهد که دانش ادبی و زبانی شاعر به چه صورت یا صورت¬هایی در دیوان شعری وی نمود یافته است؟ نتایج پژوهش حاکی از آن است که در دیوان وطواط 24 وزن شعری بکار رفته که از منظر اوزان عروضی از تنوع کمی برخوردار است و با قلت موضوع و مضامین ارائه شده در دیوان او رابطه مستقیمی دارد. در کل دیوان شعر وطواط تنها در 4 سروده¬ی وی از اوزان نامانوس و مهجور ادب فارسی استفاده شده است. او قواعد عروضی را خوب و به دور از ضعف بکارگرفته و اوزان نامطبوع و اوزان دوری در دیوان وی بسیار اندک است در دیوان وی قافیه¬های مشکل و متکلف نیز دیده می¬شود که شاعر با به کارگیری آن به صورت عامدانه، قصد نشان دادن تبحر خود در قافیه سازی را داشته که به شعر وی لطمه وارد کرده است. در بخش موسیقی میانی، شاعر بیشتر به آرایه¬های لفظی پرداخته است. طبق بررسی¬های صورت گرفته در دیوان شعری وطواط در بین مسائل بدیعی شاعر بیشتر به جناس و سجع پرداخته است و بدیع معنوی به نسبت بدیع لفظی کمتر جنبه زیبایی شناسانه دارد. اسلوب معادله،تلمیح، حسن تعلیل، مراعات النظیر، اغراق و تناقض بیشترین کاربرد را به نسبت سایر صنایع بدیعی دارد.

Imam Saad Almalek Rashidedin Mohammad Bin Mohammad Abdoljalil, known as Rashi Vatvat, is one of the renowned poets of the 6th HG century and a classic Farsi poet. He has a reputation of using novel stylistic devices in his poems and using his deep knowledge of music and stylistic devices to enrich the structure of his poems. This is one of the distinguishing features of his works. Given the fact that he has a work on prosody and poetic music by the name Hadaegh Alsahar¬, the present paper is an aesthetic survey of the different aspects of music in Vatvat’s poem. To this end, we rely on the use of music elements in every lingual aspect such as phonological system, lexicon elements and patterns, syntax relationship, structure of language, and rhetorical structure that play a key role in the development of a novel style. This study tries to answer in what way(s) the literary and lingual knowledge of the poet appear in his Diwan? The results revealed that Vatvat’s Diwan encompasses 24 meters with a small diversity in terms of prosodic meters. This has a direct relationship with limited topics and concepts represented in the book. In general, Vatvat’s Diwan uses rare and irregular meters only in four poems. The poet does a great job in terms of prosodic rules and finding unpleasant and unpopular meters in his work is not easy. There are complicated and uneasy rhymes in the work as well and it appears that by using them, the poet tries to demonstrate his mastery in making rhymes, which of course, has its toll on the quality of his poems. In terms of middle music, the poet mostly deals with rhetorical devices. As our surveys showed, the poem is mostly focused on pun and Saj among rhetoric devices so that spiritual rhetoric demonstrates a fewer aesthetic aspects comparing with literary rhetoric. Among rhetoric devices, Oslob Moadeleh, Talmih, Hosn-e-Talil, Moraat Nazir, exaggeration, and contradiction are the most common devices used in his work.

عطار نیشابوری در منظومههای اسرارنامه، الهینامه، مصیبتنامه و منطقالطیر از حکایتها و تمثیلهای متفاوتی استفاده میکند تا حقایق و حکمتهایی را بیان نماید که از آنها با نام «گنجهای بیشمار» یاد میکند. استفاده از نمادهای جانوری و بیان داستانهایی از زبان جانوران ازجمله بخشهای مهم این حکایتها است. عطار از دایره گستردهای از جانوران استفاده نموده و با استفاده از ویژگیهای آنها، مفاهیم و مقاصد خود را انتقال میدهد. بررسی، توصیف و تحلیل این جانوران و خصوصیات آنها ،علاوه بر افزایشِ شناخت اندیشههای عطار، کمک میکند تا اطلاعات ما درباره گفتمانهای جانوری آن دوره افزایشیافته و دریافت کاملتری از فهمِ همعصرانِ عطار از حیوان بهخصوص در خراسان بزرگ به دست بیاوریم. مقاله حاضر با روش توصیفی تحلیلی به بررسی منظومههای چهارگانة عطار پرداخته و پس از استخراج نام جانوران، ویژگیهایی از حیوانات که در حکایات بیانشده را ذکر مینماید. مطالعه حاضر نشان میدهد که عطار در وصف خود از جانوران و ویژگیهای آنها، از منابعِ متفاوتی مانند داستانهای قرآن کریم و متون تفسیری، احادیث و روایات مرتبط با پیامبران و بزرگان، داستانهای افسانهای-عامیانه و منابع علمی-شبهعلمی این دوره استفاده کرده است. البته او تنها به ویژگیها و خصوصیاتی از حیوانات اشارهکرده که برای بیان منظورِ خویش به آنها نیاز دارد و حتی در مواردی نهتنها به منابع خود وفادار نبوده، بلکه هر جا که لازم دانسته است ویژگیهایی از حیوانات را بیان میکند که با اطلاعاتِ این منابع در تعارض میباشند.

Attar Nishaburi uses different narrations and allegories in Asrar-Nameh, Ilahi-Nameh, Mosibat-Nameh, and Mantiq-ut-Tayr versified stories to share intelligence and wisdom that he names them “countless treasures”. Using animal symbols and animal characters are important parts of these narrations. By employing a variety of animals and their characteristics, Attar states his ideas and concepts. In addition to gaining a deeper insight into Attar’s thoughts, surveying, describing, and analyzing these animals and their characteristics help us to improve our knowledge about the dialogues based on animals’ characteristics in his era and better comprehend his contemporaneous view regarding animals, especially in the Greater Khorasan. Using a descriptive-analytical method, this article attempts to survey Attar’s fourfold versified stories and state the characteristics of the mentioned animals in the narrations, after extracting their names. The study indicates that Attar used different resources including stories in Koran Karim, descriptive texts, aphorisms and traditions related to prophets and scholars, fiction-slangy stories, and scientific-quasi scientific sources to describe the animals and their characteristics. Of course, he only uses the animals’ characteristics that he finds them useful to express his ideas. Not only he is not concerned about being loyal to the references, he rather adds new characteristics to the animals that are controversial to the references.